غزه بابت ٽرمپ منصوبي جي قرارداد منظور ـ اعجاز ممنائي

گڏيل قومن جي سلامتي ڪائونسل آمريڪي صدر ڊونلڊ ٽرمپ جي غزه منصوبي جي حمايت ۾ هڪ قرارداد منظور ڪئي آهي. قرارداد جي حق ۾ 14 ووٽ مليا، جڏهن تہ ان جي خلاف ڪو بہ ووٽ نہ پيو. روس ۽ چين ووٽنگ جي عمل ۾ حصو نہ ورتو. آمريڪي مندوب سلامتي ڪائونسل ۾ پاڪستان، مصر، قطر، اردن، سعودي عرب، يو اي اي، ترڪي ۽ انڊونيشيا جو شڪريو ادا ڪيو. آمريڪي مندوب چيو تہ اسان سڀ گڏ ٿيا آهيون، اسان صورتحال جي سنگيني کي محسوس ڪيو ۽ اهم قدم کنيا. قرارداد غزه جي استحڪام لاءِ اهم آهي. اڄ هڪ تاريخي ۽ تعميري قرارداد منظور ڪئي وئي آهي. قرارداد ۾ غزه لاءِ بين الاقوامي استحڪام فورس جي تعيناتي ۽ غزه ۾ هڪ عبوري حڪومت جي قيام جا نقطا شامل آهن. جڏهن تہ آمريڪي صدر ڊونلڊ ٽرمپ پاڪستان ۽ گڏيل قومن جي سلامتي ڪائونسل (يو اين ايس سي) جي ٻين ميمبرن جو سندس انتظاميه پاران "غزه منصوبي" جي منظوري تي شڪريو ادا ڪيو آهي، جنهن جو مقصد غزه کي ڊگهي مدت جي استحڪام ڏانهن وٺي وڃڻ آهي. هن ووٽ کي گڏيل قومن جي تاريخ ۾ سڀ کان وڏي منظورين مان هڪ قرار ڏنو.پنهنجي سوشل ميڊيا پليٽ فارم ٽرٿ سوشل تي جاري ڪيل هڪ بيان ۾، صدر ٽرمپ چين ۽ روس جو به شڪريو ادا ڪيو ته انهن قرارداد کي ويٽو نه ڪيو، جيتوڻيڪ ٻنهي ملڪن ووٽنگ ۾ حصو نه ورتو.ٽرمپ پنهنجي پيغام ۾ لکيو ته سڄي دنيا سلامتي ڪائونسل جي ناقابل يقين ووٽ تي مبارڪباد جي مستحق آهي، ڇاڪاڻ ته ان بورڊ آف پيس کي تسليم ڪيو ۽ منظور ڪيو آهي، جنهن جي صدارت هو پاڻ ڪندو. هن ان منصوبي کي هڪ تاريخي لمحو قرار ڏنو. نيويارڪ ۾ منظور ڪيل قرارداد ۾ هڪ گھڻ-قدمي فريم ورڪ شامل آهي، جنهن ۾ هڪ امن بورڊ جو قيام ۽ غزه ۾ هڪ بين الاقوامي استحڪام فورس (ISF) جي تعيناتي شامل آهي. هي فورس شدت پسند عنصرن جي هٿيارن جي خاتمي جي نگراني ڪندي ۽ هڪ آزاد فلسطيني رياست جي قيام لاءِ هوائي فوج جي منتقلي ۾ پڻ مدد ڪندي.

صدر ٽرمپ ڪائونسل کان ٻاهر انهن ملڪن جو به شڪريو ادا ڪيو جن منصوبي جي حمايت ڪئي هن چيو ته بورڊ آف پيس جي مڪمل ميمبرشپ جو اعلان ايندڙ ڪجهه هفتن ۾ ڪيو ويندو، هن اڳوڻي برطانوي وزيراعظم ٽوني بليئر جو ذڪر ڪيو آهي، جيڪو هڪ امڪاني ميمبر جي طور تي هن تصور جي پويان محرڪ قوت آهي.اهي پيرا ميٽرزISF، اسرائيل، آمريڪا، ۽ جنگ بندي جي ضمانت ڏيندڙ ملڪن پاران گڏيل طور تي طئي ڪيا ويندا.سلامتي ڪائونسل ۾، پاڪستان قرارداد جي حمايت ڪئي ۽ عالمي برادري تي زور ڏنو ته اهو يقيني بڻائي ته اهو منصوبو فلسطيني رياست جي قيام جي طرف هڪ حقيقي قدم ۾ تبديل ٿئي. ڪائونسل کي خطاب ڪندي پاڪستان جي مستقل نمائندي سفير عاصم افتخار احمد چيو ته دنيا کي هڪ قابل اعتماد ۽ وقت جي پابند فريم ورڪ جي حمايت ڪرڻ گهرجي جيڪو هڪ قابل تحسين عمل فلسطيني رياست جي قيام لاءِ رستو هموار ڪري.هن اهو واضح ڪيو ته ڪو به الحاق يا جبري بي گھرڻ نه گهرجي؛ هن مغربي ڪناري ۽ غزه جي وچ ۾ جاگرافيائي تسلسل جي اهميت تي پڻ زور ڏنو.روس جي گڏيل قومن جي سفير واسيلي نيبينزيا چيو ته قانوني مسئلن سان لاڳاپيل اهم نقطن کي نظرانداز ڪيو ويو آهي ۽ خبردار ڪيو ته آئي ايس ايف ايترو بااختيار نظر اچي ٿو جو اهو رام الله جي موقف يا راءِ کان سواءِ مڪمل خودمختياري سان ڪم ڪري سگهي ٿو.انهن دليل ڏنو ته قرارداد برطانوي مينڊيٽ دور ۾ ڏٺل نوآبادياتي طريقن جي ياد ڏياريندڙ آهي، جتي فلسطيني راءِ کي نظرانداز ڪيو ويو هو.چيني مندوب فو ڪانگ چيو ته متن ڪمزور ۽ ڪيترن ئي پهلوئن کان انتهائي پريشان ڪندڙ هو۔ هن جنگ کان پوءِ غزه لاءِ پيش ڪيل گورننس انتظامن تي تنقيد ڪئي، ۽ چيو ته فلسطين ان ۾ مشڪل سان نظر آيو، ۽ فلسطيني خودمختياري کي مڪمل طور تي ساراهيو نه ويو.

حماس پاران ٽرمپ جي غزه منصوبي جي حمايت ۾ قرارداد سختي سان رد ڪيو ويو۔ حماس ۽ ٻين فلسطيني مزاحمتي گروپن سلامتي ڪائونسل ۾ ٽرمپ جي غزه منصوبي جي حمايت ۾ پيش ڪيل قرارداد کي سختي سان رد ڪري ڇڏيو آهي، حماس جو چوڻ آهي ته هي قرارداد فلسطيني معاملن ۾ بيروني قوتن جي مداخلت ۽ ڪنٽرول کي مضبوط ڪرڻ جي ڪوشش آهي، جنهن سان غزه جي حڪومت ۽ تعمير نو غيرملڪي سرپرستي ۾ هلي ويندي۔حماس جو وڌيڪ مؤقف آهي ته قرارداد سان فلسطيني پنهنجو حڪمراني جو حق وڃائي ويهندا، جڏهن ته غزه ۾ بين الاقوامي فورس جي تعيناتي اصل ۾ غيرملڪي ڪنٽرول جو ٻيو نالو آهي۔حماس مطالبو ڪيو آهي ته غزه ۾ انسانيت دوست امداد جي ذميواري گڏيل قومن جي نگراني هيٺ فلسطيني ادارن حوالي ڪئي وڃي۔حماس واضح ڪيو آهي ته غزه کي غيرمسلح ڪرڻ يا فلسطيني مزاحمت جو بنيادي حق کسي وٺڻ واري ڪنهن به تجويز کي قبول نه ڪيو ويندو، ۽ قرارداد ۾ جنگبندي تي عملدرآمد ۽ غزه ۾ بين الاقوامي امن فورس جو قيام شامل هئڻ لازمي آهي۔جيتوڻيڪ اسرائيل ڊونلڊ ٽرمپ جي غزه امن منصوبي جي گڏيل قومن جي سلامتي ڪائونسل پاران منظوري کان پوءِ ان جو استقبال ڪيو ويو،اسرائيلي وزيراعظم بنجمن نيتن ياهو،  ٽرمپ جي منصوبي جي تعريف ڪئي ۽ چيو ته اهو غزه کي امن ۽ خوشحالي ڏانهن وٺي ويندو ڇاڪاڻ ته ان ۾ مڪمل طور تي هٿيارن جي خاتمي، مڪمل طور تي هٿيارن جي خاتمي ۽ انتهاپسندي کي ختم ڪرڻ تي زور ڏنو ويو آهي هن چيو ته اهو منصوبو ابراهيم معاهدن جي توسيع جو سبب بڻجندو.


Previous Post Next Post